Wie heeft recht op de ruimte in een drukke binnenstad? Al fietsend door De 9 straatjes in het centrum van Amsterdam, ziet Iskandar Tange (medeoprichter van Coding the Curbs) het ‘gevecht’ om de ruimte: bezoekers, bewoners en logistiek pakken zich samen op de vierkante meter. Hij heeft hiervoor een potentiële oplossing.

‘Richting 2030 neemt het logistiek verkeer met 40% toe’, vertelt Iskandar. ‘Terwijl het nu al een drukte van jewelste is. Bewoners hebben last van voertuigen die even snel ergens parkeren, logistiek verkeer snakt juist naar een veilige, beschikbare los- en laadplek. Dat moet anders.’ Hoe ga je om met zoveel drukte in de kleine ruimte en wie laat je op welk moment toe? Wie heeft recht op de ruimte en onder welke voorwaarde? ‘Met Coding the Curbs streven we naar meervoudig ruimtegebruik. We willen met slimme, duurzame oplossingen de drukte in het gebied terugdringen en zo de leefbaarheid vergroten.’ Coding the Curbs biedt kansen voor Smart Mobility-oplossingen.

Smart Zones

Vervoerders die efficiënt en veilig laden en lossen op een vooraf toegewezen plek; dat is het idee van Coding the Curbs. Door deze plek te reserveren (of bij aankomst in te checken), is duidelijk wie op welk moment recht heeft op een plek. In de Twijnstraat in Utrecht liep vorig jaar al een pilot. ‘We maakten daar van een laad- en lospunt een Smart Zone. Dat houdt in dat een plek bepaalde delen van de dag voor laden en lossen is en op andere momenten andere activiteiten mogelijk zijn. Zo’n Smart Zone kan dus overdag een laad- en losplek zijn en ’s avonds een parkeerplaats of een speelterrein voor kinderen. In Utrecht is aangetoond dat dat kan door een minifestival te organiseren.’

Veel logistieke partijen maakten gebruik van de Smart Zone in Utrecht. ‘Maar vooraf reserveren gebeurde nog niet zoveel’, zegt Iskandar. ‘Dat is gewoontegedrag. Vervoerders rijden al jarenlang de stad binnen en zoeken dan op goed geluk een plekje om te laden en lossen. Als die er niet is, zetten ze hun voertuig even snel langs de weg met alarmlichten aan. Dat bleven ze in Utrecht ook doen. Handhaving (controle) is nodig om mensen uiteindelijk ertoe te bewegen vooraf een plek te boeken. Dus: eerst met zachte hand mensen wijzen op het gemak van het reserveringssysteem en hardere handhaving als dat niet helpt. Bij onze pilots in Groningen, Riga en Boekarest nemen we daarom handhaving vanaf het begin in ons plan mee’.

Digitale muren

Coding the Curbs ziet het liefst een binnenstad met digitale muren. ‘Dus dat je partijen vertelt: er zijn tien plekken om te laden en lossen en die zijn alleen te gebruiken op reservering. Wie niet reserveert, kan de stad niet inrijden. Dat is net anders dan met vergunningen. Die verleen je, maar je hebt vervolgens geen controle op wie wanneer de stad in komt. Groningen wil dit idee met ons gaan testen in een pilot. Daar zijn de venstertijden onlangs vervroegd: laden en lossen is alleen nog ’s ochtends tussen 5.00 en 12.00 uur mogelijk. We gaan de Smart Zones koppelen aan een ontheffing: een vervoerder kan dan toch ’s middags laden en lossen, onder de voorwaarde dat hij/zij reserveert.

De 9 straatjes: bewoners en lokale ondernemersvroeg betrekken

En ook in De 9 straatjes in Amsterdam wil Coding the Curbs dus de uitdagingen oppakken. Samen met verschillende organisaties onder leiding van de Hogeschool van Amsterdam buigt de onderneming zich over dit ruimtelijke vraagstuk. ‘Ons idee is dat bewoners en bedrijven, als voelsprieten van de buurt, met elkaar gaan beslissen wat ze willen. Samen met de gemeente, lokale ondernemers en vervoerders bepalen we hoe we het gebied het beste kunnen laten werken. Hoeveel verkeer wil je toestaan? Dat het druk is door logistiek stuit bewoners en ondernemers tegen de borst, maar tegelijkertijd willen ze wel volle schappen in de supermarkt, bevoorrading van de winkels en restaurants, en persoonlijke pakketten bezorgd krijgen.

Ik denk dat onze oplossing bij De 9 straatjes een grote kans van slagen heeft, omdat de buurt ontzettend betrokken is. De bewonersvereniging en ondernemersvereniging zijn hecht en meedenkend. Er loopt al een pilot met een afvalboot en je ziet dat slimme initiatieven snel worden omarmd. Laten we gaan experimenteren om zo de leefbaarheid in het gebied te vergroten. Een aantal ideeën die we onderzoeken vanuit de samenwerking zijn een klushub (aannemers die hun busje buiten de stad parkeren en zich met klein, schoon vervoer naar hun klant verplaatsen), een sociaal pakketpunt aan de rand (een overslagpunt voor bezorgers maar ook een oppikpunt voor bewoners) en boekbare laad- en losplekken om zo het laatste stukje van de puzzel digitaal te maken.’

MRA-platform omarmt integrale aanpak Coding the Curbs

Het MRA-platform Smart Mobility omarmt initiatieven als Coding the Curbs, omdat het bijna al onze thema’s raakt: logistiek, smart infra, data en gebiedsontwikkeling. Om de binnensteden veilig, bereikbaar en leefbaar te houden, is een integrale aanpak nodig. Coding the Curbs toont aan dat daar innovatieve manieren voor zijn. De data die het oplevert, kun je bijvoorbeeld goed gebruiken om smart infra, openbare ruimte of gebiedsontwikkeling te verbeteren. Geef je schonere voertuigen meer recht op ruimtegebruik? Neem je Smart Zones vanaf het begin mee in je plannen bij gebiedsontwikkeling? Door vroeg data en inzichten uit te wisselen, ontstaat een heel nieuw ecosysteem met volop kansen voor een veiligere en meer leefbare stad en regio.

Vragen? Neem contact op met thematrekkers Slimme en schone logistiek Ton Geuzendam (T.Geuzendam@vervoerregio.nl) en Smart Infra Maarten Peters (M.Peters@vervoerregio.nl). Vragen of opmerkingen over Coding the Curbs? Neem contact op met Iskandar Tange (iskandar@codingthecurbs.com)