Gebiedsontwikkeling en hubs

De grote woningbouwopgave in de MRA legt in toenemende mate druk op de leefbaarheid en bereikbaarheid. Gemeenten en ontwikkelaars kiezen er vaker voor om gebieden te ontwikkelen waar de (fossiele) auto een kleinere rol speelt. Schone en slimme mobiliteitsconcepten in nieuwe wijken nemen de plaats van de auto in.

Wij dragen bij aan die mobiliteitstransitie. Nieuwe mobiliteitsconcepten, zoals mobiliteitshubs, hebben een andere ruimtelijke impact en vragen om nieuwe samenwerkingen. Daarom is het belangrijk om hier vroeg in het proces van de gebiedsontwikkeling aandacht aan te besteden. Wij bieden hier handvatten voor. Op die manier helpen we met het oplossen van de grote maatschappelijke uitdagingen van deze tijd.

Voor wie?

We richten ons in eerste instantie op projectmanagers en mobiliteitsadviseurs van gemeenten, die gezamenlijk voor de uitdaging staan om smart mobility in hun projecten mee te nemen. Maar we vergeten ook de andere belangrijke stakeholders in de gebiedsontwikkeling niet. Denk aan vastgoedontwikkelaars, beleggers, woningcorporaties, aanbieders van deelmobiliteit en natuurlijk de eindgebruikers in de wijken.

Meer weten?

Hidde van der Maas

Hidde van der Maas

Thematrekker Gebiedsontwikkeling en hubs.

Wilt u meer weten over dit thema? h.vandermaas@vervoerregio.nl

Smart mobility kansen voor Gebiedsontwikkeling

• Schone mobiliteit voor alle bewoners.
• Leefbare wijken met hoge kwaliteit openbare ruimte.
• Bouwen in hogere dichtheid omdat minder parkeerplaatsen nodig zijn.

Wegwijzer mobiliteitshubs

Mobiliteitshubs zijn ‘hot’. Mobiliteitshubvisies en -plannen verschijnen dan ook in rap tempo. Maar bij het daadwerkelijk realiseren van deze hubs lopen mensen vaak tegen vragen en drempels aan. In de praktijk blijkt dat dat vaak dezelfde vragen en drempels zijn. Bijvoorbeeld: waar begin ik met een hubontwikkeling? Hoe bepaal ik waar de hub moet komen?

Deze wegwijzer brengt de beschikbare kennis over hubs in één document bijeen. De wegwijzer is bedoeld voor ambtenaren, bestuurders en ontwikkelaars die hubbeleid maken, een hub gaan realiseren of als ze meer willen weten over hubs. 

Download hier de wegwijzer hubs >

Een wijkhub biedt uitkomst voor een schone, bereikbare en leefbare wijk

Een mobiliteitshub is een fysieke plek in een wijk waar verschillende vervoersmiddelen samenkomen. Denk aan het openbaar vervoer, de auto en (elektrisch) deelvervoer zoals fietsen en scooters. De reiziger krijgt hierdoor meer reisopties en kan verschillende vervoersmiddelen afwisselen tijdens één reis (ketenreis). Ook kan een hub bijdragen aan een schone, bereikbare en leefbare wijk.

Om meer gevoel te krijgen bij hoe een wijkhub eruit kan zien en welke smart mobility-toepassingen erin voorkomen, hebben we een animatie gemaakt. Hiermee krijg je een goed beeld van het concept mobiliteitshub en welke voordelen dit heeft voor de reiziger en de wijk.

Bekijk hier de animatie:

Leidraad Gebiedsontwikkeling & Smart Mobility

Hoe krijg je slimme mobiliteit naadloos en integraal verweven in gebiedsontwikkeling? Met welke mobiliteitstoepassingen moet je rekening houden in een gebiedsontwikkeling? En hoe kan je op een innovatieve manier samenwerken met vastgoedontwikkelaars en mobiliteitsaanbieders om tot het beste mobiliteitsconcept te komen? De nieuwste editie van de Leidraad Gebiedsontwikkeling & Smart Mobility gaat hier dieper op in. De eerste versie kwam uit in 2019 en is in 2021 en 2023 bijgewerkt met nieuwe inzichten en de belangrijkste lessen van de eerste jaren MPvE’s. Het doel? Een mobiliteitssysteem creëren dat echt bijdraagt aan de leefbaarheid en bereikbaarheid van een gebied.

Mobiliteitsprogramma van Eisen (MPvE)

In een MPvE staan alle ruimtelijke uitgangspunten die gelden voor mobiliteit in een gebiedsontwikkeling. Het MPvE gaat dus over meer onderwerpen dan alleen smart mobility, het gaat integraal in op alle mobiliteitsaspecten. Dit is noodzakelijk omdat de inzet van smart mobility oplossingen het totale mobiliteitsgebruik in het gebied beïnvloedt. De uitgangspunten worden in een MPvE zoveel mogelijk uitgewerkt in concrete en SMART geformuleerde eisen en wensen die gelden voor de ontwikkelaars in het gebied. Daarnaast kan sprake zijn van randvoorwaarden die door de gemeente zelf moeten worden ingevuld.

Mobiliteitsconcept: Sluisbuurt

Een mobiliteitsconcept gaat in op de vraag hoe de smart mobility oplossingen in een gebied georganiseerd moet worden. Dit product is nodig om de eisen en wensen uit het MpvE te voorzien van een concrete oplossing. Daarbij wordt ook duidelijkheid wat de rolopvatting van de verschillende stakeholders zijn en hoe de voorgestelde maatregelen gefinancierd worden.

Dit zijn de belangrijkste lessen uit het mobiliteitsconcept Sluisbuurt Amsterdam:

  • Denk vroeg in het proces van een gebiedsontwikkeling na over duurzame mobiliteit, zodat er in het ruimtelijk ontwerp nog rekening mee kan worden gehouden.
  • Door de parkeervoorzieningen in eigen hand te houden kan er in de toekomst snel worden geschakeld en worden ingespeeld op innovaties en voortschrijdend inzicht op bijvoorbeeld de inzet van deelmobiliteit.
    In gebieden waar grootschalig wordt ingezet op deelmobiliteit moeten loop- en fietsroutes een prominente plek krijgen in het stedenbouwkundig plan.
  • Het intekenen van witte plekken in gebieden zijn cruciaal om in de toekomst andere nieuwe programma’s of het opschalen van deelmobiliteit of regulier parkeren mogelijk te maken.
  • Uit de financiële doorrekening blijkt dat het gebruiken van deelmobiliteit in de Sluisbuurt aanzienlijk goedkoper is dan het bezit van een auto.

Lees hier meer over het mobiliteisconcept Sluisbuurt.

Publicaties Gebiedsontwikkeling en hubs

Publicaties

Leidraad Gebiedsontwikkeling & Smart Mobility geactualiseerd

Na de eerste leidraad in 2019 en een herijkte versie in 2021, is er sinds vorige week een geactualiseerde versie van de Leidraad Gebiedsontwikkeling & Smart Mobility - Duurzame mobiliteit in leefbare en bereikbare gebieden. De leidraad helpt beleidsmedewerkers al...

MPvE Waterlandkwartier: op weg naar een autoluwe leefomgeving

Purmerend gaat 1800 woningen en voorzieningen bouwen in het Waterlandkwartier in Purmerend. Deze woningen moeten op een leefbare en duurzame manier worden ingepast. Afgelopen maart is hiervoor een MobiliteitsProgramma van Eisen (MPvE) vastgesteld in de gemeenteraad....

Uitgelicht

Nieuwe wegwijzer helpt je op weg bij het ontwikkelen van hubs en hubbeleid

Afgelopen dinsdag is onze nieuwe wegwijzer mobiliteitshubs voor het eerst gepresenteerd tijdens ons smart mobility congres. De mensen die daar aanwezig waren, hebben dus al een voorproefje gekregen. Voor wie is deze wegwijzer en waarom is hij gemaakt? En vooral: hoe...

Haarlemmermeer zet MPvE’s in voor toekomstbestendige mobiliteit in nieuwe wijken   

Om woningbouw te versnellen heeft de gemeente Haarlemmermeer verschillende gebiedsontwikkelingen op het programma staan voor de komende tientallen jaren. Voor twee van die nieuwe woonwijken (Cruquius-Zwaanshoek en Nieuw Vennep West) heeft de gemeente naast een...

Nieuw kernteam werkt aan slimmer inpassen van duurzame mobiliteit in stedelijk gebied

Hoe houden we eerder en slimmer rekening met duurzame mobiliteit in gebiedsontwikkelingen en bestaande steden? Dit is de opgave van het nieuwe kernteam van het thema Gebiedsontwikkeling en hubs. De kernteamleden zijn: Auke Adema (Gemeente Amsterdam), Mark Degenkamp...