Het wordt steeds drukker in Nederland en ons mobiliteitsnetwerk bereikt zijn fysieke grenzen. Daarom moeten we manieren vinden om de bestaande infrastructuur slimmer te gebruiken. Het combineren, analyseren en inzichtelijk maken van data is daarbij cruciaal. Maar de kloof tussen beleidsmakers en dataspecialisten is enorm, wat het moeilijk maakt om alle beschikbare mobiliteitsdata helemaal te benutten.

Thematrekker Data en Digitalisering Michiel Prak: ‘Een deel van het probleem is dat het moeilijk is om met woorden duidelijk te maken welke waarde een nieuw informatieproduct, dienst of softwareoplossing kan brengen in het behalen van strategische doelen. Je moet zoiets ervaren om te weten of je er geld aan wilt uitgeven. En om te weten of de eindgebruiker erop zit te wachten. Dat is de reden dat we vanuit het MRA-platform Smart Mobility een value sessie hebben georganiseerd.’


Hoe het werkt


Een value sessie is een intensieve workshop waarbij een team met mensen vanuit verschillende vakgebieden samenkomt om ideeën te bedenken, uit te werken en te selecteren. De beste ideeën worden verder ontwikkeld in een korte ‘design sprint’. Het doel is om op een snelle en gestructureerde manier oplossingen te verkennen en te testen, vóórdat het een hoop tijd en geld kost. Zo kunnen de deelnemers risico’s verminderen en slimmer en sneller werken. Michiel: ‘Een value sessie begint met het vaststellen van het probleem en het achterhalen van de belangrijkste uitdagingen (use cases) binnen de werkzaamheden van de deelnemers. Vervolgens worden in een brainstormsessie ideeën bedacht om de meest veelbelovende use cases te selecteren. Deze worden verder uitgewerkt in schetsen en een eerste concept.’


Proof-of-concept om haalbaarheid te testen


Voor een aantal van deze use cases zijn in design sprints inmiddels proof-of-concepts gebouwd: werkende digitale programma’s waarmee je het concept kunt ervaren en de haalbaarheid kunt beoordelen. Een van die concepten is zelfs tot compleet product ontwikkeld: de Data Doctor. Met de Data Doctor kunnen wegbeheerders in de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht op een makkelijke manier overzicht krijgen van waar verkeersborden staan of zouden moeten staan. Het idee van de Data Doctor werd getest met een werkende proof-of-concept die in drie weken werd gebouwd. Dit werd zo enthousiast ontvangen dat het in twee maanden is opgewerkt tot volwaardig programma. Michiel: ‘Maar ook als het bij een concept blijft, leer je veel waardevolle lessen zonder een enorme investering in tijd en geld.’

Een ander idee dat met een design sprint tot een proof-of-concept is gebracht, is het inzetten van data over het plotseling remmen van auto’s om onveilige situaties voor fietsers in beeld te brengen. ‘De gedachte is dat wanneer er hard wordt geremd op plekken waar fietspaden kruisen met autowegen, er inzicht ontstaat in gevaarlijke verkeersituaties voor fietsers. Hier zijn dan al wel de logische redenen om te remmen uit gehaald. De uitkomsten van die design sprint zijn we nu aan het bespreken met alle betrokken partijen. Daarover binnenkort meer’, vertelt Michiel.


Data verzamelen omdat het echt iets oplevert


De aanpak van de value sessies is bedacht door de voorganger van Michiel: KienIA-consultant Elles de Vries. Ze is dan ook verheugd dat ‘haar’ aanpak al tot een eerste product heeft geleid:
‘Heel gaaf dat het zijn vruchten begint af te werpen. Wegbeheerders hebben er voordeel van en dat was de bedoeling. Niet meer data verzamelen om het data verzamelen, maar data verzamelen omdat het de wegbeheerder echt iets oplevert.’