De wereld van mobiliteit verandert, maar het studentenreisproduct – ook wel de ov-studentenkaart – is al dertig jaar hetzelfde. Die constatering was in 2021 het vertrekpunt van Flytz, een start-up voor en door studenten. Met lokale proeven experimenteert het bedrijf met nieuwe vormen van reisproducten voor studenten. De eerste proef in Rotterdam is inmiddels afgerond en laat waardevolle kansen zien. ‘Wie fan is van openbaar en deelvervoer, stelt de aankoop van een auto uit.’

Joost Wilmink (26) en Renske Wytzes (24) startten hun bedrijf Flytz nog tijdens hun studie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Anderhalf jaar verder zijn de twee ondernemers afgestudeerd en kloppen ze hard op de deur van gevestigde partijen op het gebied van duurzame mobiliteit en Mobility as a Service (Maas). Want reisproducten moeten én kunnen flexibeler worden, vinden ze.

‘Als je erover nadenkt is het best gek. Het studentenreisproduct is een lening: als je je studie niet binnen tien jaar afrondt, moet je de waarde ervan terugbetalen. Tegelijkertijd kun je het product niet overal inzetten: er is een vaste groep vervoerders waar je gebruik van kunt maken – en alleen doordeweeks óf in het weekend’, zegt Renske.

Minder drukke steden

Daar zijn veel voordelen te behalen, zeggen Joost en Renske. Voor studenten zelf, want hun reiservaring kan een stuk beter – bijvoorbeeld door deelvervoer toe te voegen aan het reisaanbod. Maar ook voor de maatschappij: ‘Onderzoek wijst uit dat hoe jonger mensen kennismaken met duurzaam vervoer, hoe langer zij er gebruik van maken. Als we jongeren na hun studie uit de auto kunnen houden worden steden aanzienlijk minder druk.’

Plannen, boeken en betalen via één app

Uitgebreid overleg met vervoerders, onderwijsinstellingen en betrokken ministeries volgt en in april 2022 gaat de eerste Flytz-proef van start. In Rotterdam: een thuiswedstrijd voor Joost en Renske.

Deelnemers aan de proef testen drie maanden lang een nieuw type studentenreisproduct. Zij plannen, boeken en betalen hun hele reis via één app. Het vervoersaanbod bestaat niet alleen uit openbaar vervoer, maar ook uit deelvervoer: deelfietsen, -auto’s en -scooters staan in de app.

Vierduizend aanmeldingen

De interesse blijkt overweldigend. Ruim vierduizend studenten melden zich aan. ‘De animo was zo groot dat de server tijdens de inschrijfperiode een paar keer uitviel. Uiteindelijk hebben we driehonderd mensen voor de proef geselecteerd’, zegt Renske. Dat gebeurde weloverwogen. ‘We wilden het in de eerste proef niet te ingewikkeld maken. Daarom kozen we voor studenten die vooral in en om Rotterdam reizen. Maar binnen die groep waren grote verschillen: sommige deelnemers woonden op tweehonderd meter afstand van hun onderwijslocatie, anderen moesten dagelijks dertig kilometer reizen. Daarnaast hebben we zowel mbo-, hbo- als wo-studenten laten deelnemen aan de proef.’

Zes onderzoeksthema’s

De studenten werden in drie groepen verdeeld, elk met een ander reisbudget. Voor, tijdens en na de proefperiode heeft Flytz uitgebreid onderzoek gedaan. Dat gebeurde aan de hand van zes thema’s. Allereerst waren dat reisgedrag, reiservaring, reisvoorkeuren en reisbudget. Daarnaast is het effect op externe factoren gemeten, zoals het aanschafmoment van een auto en het type reisproduct dat deelnemers van een werkgever wensen te ontvangen. Ook is gekeken naar de implicaties voor de toekomst van het studentenreisproduct. Kan dat naar aanleiding van de Flytz-pilot verbeterd worden – en hoe dan? Joost: ‘De studenten hebben voor en na de proef een vragenlijst ingevuld. Daarnaast hebben we reisdata onderzocht en deelnemers geïnterviewd. Zo konden we de ontwikkelingen die we in de data zagen ook direct toetsen bij de studenten zelf.’

Fun factor

Inmiddels is het onderzoeksrapport over de proef afgerond. Daaruit blijkt dat het nieuwe reisproduct voor studenten diverse veranderingen in gang weet te zetten. Zo is de gemiddelde reistijd onder deelnemers met 13,5% gedaald. Het gebruik van de alles-in-één-app wordt als prettig ervaren. En deelvervoer is erg populair. ‘Vanwege de fun factor’, verklaart Renske. ‘En doordat deelvervoer als een activiteit op zich wordt gezien. Een van de studenten vertelde bijvoorbeeld dat ze na een lange lesdag graag even de deelscooter pakte, voor een ritje langs de Maas.’

Een leven lang duurzame mobiliteit

De resultaten bieden mogelijkheden, vinden de ondernemers, óók in andere regio’s. En daar zijn helemaal geen grote marketingbudgetten voor nodig. Joost: ‘Wij wisten vierduizend studenten te bereiken zonder veel reclame. Jongeren staan echt open voor experimenten en verandering.’

‘Dat inzicht gebruiken we bij Flytz: we laten mensen op jonge leeftijd kennismaken met een andere manier van reizen, om op de lange termijn verandering te realiseren. Want dat is ons uiteindelijke doel: een leven lang duurzame mobiliteit gebruiken.’

En hoe ziet hij de toekomst van Flytz? ‘Over tien jaar is Flytz dé naam voor studentenmobiliteit – of je nu privé reist of naar je opleiding of werk. Onze gebruikers en oud-gebruikers zijn fan van openbaar en deelvervoer. De aankoop van auto’s onder 25- tot 30-jarigen is tegen die tijd afgenomen. En onze steden zijn daardoor een stukje leefbaarder geworden.’

Meer weten over het onderzoeksrapport van Flytz? Neem contact op via info@flytzmobility.com.

Benieuwd naar de mogelijkheden van deelvervoer en MaaS in de Metropoolregio Amsterdam? Stuur een mail naar José van der Plaat, thematrekker Deelmobiliteit en MaaS, via j.vanderplaat@vervoerregio.nl.